Jak odzyskać swoje pieniądze, czyli kilka praktycznych wskazówek dotyczących polubownej windykacji należności od osób fizycznych.

Każdy z pewnością, choć raz, doświadczył problemu przeterminowanych świadczeń. O ile przyczyn takiej sytuacji można dopatrywać się w sytuacji gospodarczej, w chwili obecnej także epidemicznej, w podejściu dłużnika do zaciąganych zobowiązań, aż na własnych umiejętnościach gospodarowania kończąc – z punktu widzenia przedsiębiorcy-wierzyciela, nie mają one większego znaczenia. Istotne jest jedynie kiedy odzyska on swój dług.

Windykacja należności

Pojęcie windykacji, pochodzące od łacińskiego słowa vindicatio, dosłownie oznacza dochodzenie roszczeń i znane było już w czasach Cesarstwa Rzymskiego. Przez windykację rozumie się zbiór czynności prawnych i procesowych, których celem jest spłacenie przez dłużnika zaciągniętych zobowiązań. Windykację podzielić można na kilka rodzajów, w zależności od zastosowanego kryterium. Najważniejszym z nich jest podział na:

• windykację przedsądową, nazywaną także polubowną,
• windykację sądową.

Windykacja polubowna

Postępowaniem polubownym powinieneś rozpocząć swoją windykację długów od osób prywatnych. Czym jest ono w praktyce? Windykacja polubowna to próba osiągnięcia porozumienia z dłużnikiem i ugodowego rozstrzygnięcia sprawy. Obejmuje ona wysyłanie do dłużnika pisemnych wezwań do zapłaty z przypomnieniem o upływie terminu płatności oraz wyraźną informacją o konsekwencjach nieuregulowania zaciągniętych zobowiązań.  

Poza wezwaniami do zapłaty, możesz zastosować także szereg innych środków, których celem jest odzyskanie pieniędzy. Możesz wysyłać do dłużnika smsy, wiadomości e-mailowe, czy upomnienia w formie faksu. Ważne jest, aby określone w wezwaniach sankcje stopniować i konsekwentnie je egzekwować. W przeciwnym wypadku, dłużnik nie będzie traktował twoich ponagleń poważnie. Jeśli zatem, jako konsekwencję nieuregulowania należności w wyznaczonym w wezwaniu terminie wskażesz przekazanie informacji o dłużniku do prowadzonego przez Biuro Informacji Gospodarczej rejestru dłużników – zrób to niezwłocznie po jego upływie.

Ustawodawca nie określił ile wezwań do zapłaty należy skierować do dłużnika. Przyjmuje się jednak, że ostatnią czynnością postępowania polubownego powinno być wysłanie przedsądowego wezwania do zapłaty. Choć nie jest to ustawowo określony obowiązek, pamiętaj, aby wysłać je listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.

Przedsądowe wezwanie do zapłaty

Przedsądowe wezwanie do zapłaty powinno zawierać kilka określonych elementów:

• datę i miejsce sporządzenia,
• dane wierzyciela,
• dane dłużnika,
• podstawę dochodzonej należności oraz kwotę zaległego zobowiązani,
• termin spłaty długu,
• konsekwencje nieuregulowania należności w wyznaczonym terminie – w piśmie wyraźnie musisz zaznaczyć, że jeżeli dłużnik nie zapłaci określonej kwoty zobowiązania, wówczas skierujesz sprawę na drogę sądową. 

Wysłanie do dłużnika przedsądowego wezwania do zapłaty jest uzasadnione art.187 Kodeksu postępowania cywilnego, zgodnie z którym w pozwie należy wskazać, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu. Co więcej, w przypadku elektronicznego postępowania upominawczego, wypełniając formularz w trybie e-sądu należy wskazać polubowne próby załatwienia sprawy.

Wysłanie przedsądowego wezwania do zapłaty jest zatem istotne, ponieważ stanowi potwierdzenie dla sądu próby ugodowego załatwienia sprawy. Może ono także wpłynąć na decyzję sądu w kwestii kosztów procesowych. Wskazać należy także inne korzyści przedsądowego wezwania do zapłaty:

• ustalenie poprawnych danych dłużnika i dokładna informacja o wysokości zaległości;
• uznanie długu przez dłużnika, który może wprawdzie nie wskazać konkretnie kiedy spłaci dług, potwierdzi jednak, że jest jego świadomy;
• odzyskanie należności – jednorazowo lub poprzez przygotowanie harmonogramu spłat – i uniknięcie tym samym postępowania sądowego.

Jeżeli windykacja polubowna nie zakończy się odzyskaniem należności, dłużnik kieruje sprawę na drogę sądową.